We hebben je nodig

Vorige week was het de 24e herdenking van 9/11, de Amerikaanse datumnotatie waarmee de aanslagen op New York wordt aangeduid. Piet Kuijper schreef er het kinderboek Vlucht 93 over. Maar welke muziek is gemaakt naar aanleiding van deze terroristische aanslag?

Bob Dylan kwam die dag met zijn album "Love and theft". Het is een geval van toeval dat de twee dingen dezelfde dag plaatsvonden: de release van dit album en de aanslagen door Al Qaida. Sommige (Engelstalige) fans zien overigens wel aanwijzingen in de tekst, dat Dylan aanvoelde dat er iets zou gebeuren. En zien er hoopvolle woorden in de liedteksten.

Bruce Springsteen kwam in de maanden erna met het album The Rising. Het was zijn eerste studio-album met zijn begeleidingsband The E-Street Band sinds Born in the USA uit 1984. Nummers voor The Rising waren al eerder geschreven, en gaan onder meer over de jeugd van The Boss. Maar, vertelt de Wikipedia-pagina over dit album: Naar verluidt zou Bruce Springsteen de inspiratie voor deze plaat hebben gekregen toen hij enkele dagen na 11 september over een brug vanuit New York naar huis reed toen een onbekende met zijn auto naast hem stopte en de woorden sprak: "We hebben je nodig."

We hebben je nodig. Mooie woorden voor een tekstschrijver. Dat is precies de opdracht van een muzikant, een schrijver of de combi van die twee. Woorden, muziek, iets om mee verder te gaan.

Vlucht 93

Het is vandaag 24 jaar geleden dat in de Verenigde Staten de beruchte aanslagen plaatsvonden. Twee vliegtuigen boorden zich in de Twin Towers van het World Trade Center in New York, en een ander vliegtuig in het Pentagon. Een vierde vliegtuig stortte neer in de buurt van Shanksville in de staat Pennsylvania.

Het laatste vliegtuig was vlucht 93. Passagiers wisten te voorkomen dat dit vliegtuig haar doel zou bereiken. In plaats van stortte het neer. Piet Kuijper schreef over deze vlucht het boek Vlucht 93. Een bijzonder boek, omdat het voor kinderen is geschreven.

Joost Zwagerman

Vandaag is het tien jaar geleden dat Joost Zwagerman uit het leven stapte. In het Radio 1-programma Villa VDB is uitgebreid aandacht besteed aan dit gebeuren.

Arielle Veerman was getrouwd met Zwagerman. Na zijn overlijden schreef zij het boek De langste adem. Mijn wandelmaatje Ellen is vaak in dit boek begonnen, maar niet uitgemaakt. Een lastig boek, niet makkelijk om te lezen.

Wat ik me herinner van die dag, tien jaar geleden, is dat Joost Zwagerman die avond te gast zou zijn bij een Radio 4-programma. Een zender met klassieke muziek. De auteur zou komen vertellen over zijn jongste boek, een gedichtenbundel, De stilte van het licht. Maar hij kwam niet opdagen. Om de tijd te vullen, en omdat de redactie niet wist waar Zwagerman was, werd de muziek gedraaid die hij al eerder had ingediend.

De redacteuren wisten niet dat hij zich toen al van het leven had beroofd.

Johannes Jacobus Willebrordus (Joost) Zwagerman leed aan de ziekte van Bechterew. Dit vertelde hij in een interview met HP/De Tijd, dat hij gaf voordat hij zichzelf van het leven beroofde. Zwagerman sprak voor het eerst openlijk over zijn ziekte.

Modeontwerper

Stropdas en Armani-jas, 't uniform van de hebzucht

en wat ze zakenzak beetheeft krijg of zie je nooit terug

Ze zitten overal, waar wat valt te halen

en het doet er niet toe bij wie, als ze maar betalen

En het is fijn

oh, het is fijn

mmm, het is fijn

ah, het is fijn

om er niet bij te horen

om er niet bij te horen

om er niet bij te horen

om er niet bij te horen

Vrienten, Henny. De een is de ander niet. Een leven in liedjes, (Amsterdam: De Harmonie, 2020), pagina 40-42

Nieuw schooljaar

Vandaag is het nieuwe schooljaar begonnen. Alle onderwijsinstellingen beginnen weer. De jaarroosters zijn weer compleet, de docenten weten waar ze aan toe zijn.

De leeslijsten zijn ook weer op orde. De docenten Nederlands weten wat ze hun leerlingen laten lezen. Soms klassiekers van oudsher, soms nieuwe boeken. Taal is in ontwikkeling. Leg maar eens een lijstje van je eigen eindexamen naast dat van het eindexamen van afgelopen jaar.

Het houdt je gaande.

Luther-bijbel

Tijdens onze vakantie in Thüringen, zijn mevrouw Frits en ik onder meer naar het Lutherhaus geweest. In dit huis in Eisenach heeft de latere kerkhervormer tussen 1498 en 1501 gewoond. Ook zijn we naar de Wartburg geweest, het kasteel waar Luther na zijn stormachtige opkomst onderduikt. Als Jonker Jörg is hij een jaar in dit enorme kasteel.

De tijd gebruikt Luther goed. In slechts elf weken tijd vertaalt hij het Nieuwe Testament in het Duits. Of nou ja, in het Duits dat in Saksen wordt gesproken. Er bestond in de zestiende eeuw nog geen Algemeen Beschaafd Duits.

Net zoals de Statenvertaling in Nederland zorgde voor een meer algemener taalgebruik, zo zorgde Luther ook voor een meer standaard-taal in het Duitse rijk. Mooi om te zien en te horen hoe Luther worstelde met vertalen. Hij had soms drie of vier dagen nodig om te zoeken naar het meest passende Duitstalige woord.

Vertalen is ook altijd interpreteren. Maar als je hét woord dan gevonden hebt, is dat een vreugdedansje waard. Ik denk dat Luther regelmatig danste.

Mooie schoenen

Mevrouw Frits en ik hebben onlangs nieuwe schoenen gekocht. Twee paar, zelfs. Ik was er ook wel aan toe. Mijn nette schoenen waren niet meer zo netjes meer: de hak liet los van de zool. En mijn wandelschoenen waren inmiddels zó scheef afgesleten, dat mijn sokken bij elke plas water zich volzogen met vocht.

Ook niet zo gek. Met die wandelschoenen heb ik de nodige kilometers gewandeld. Voor het aantal kilometers heb ik de app Ommetje van professor Scherder er even bijgepakt. Die telt sinds het begin dat ik gebruik maak van deze app ruim 2200 kilometer. Die afstand heb ik vrijwel volledig op de afgesleten schoenen afgelegd.

Enfin. Tijd om naar een lokale middenstand te gaan. En dus twee paar schoenen te halen.

Ik moet bij de nieuwe schoenen denken aan het liedje Mooie Schoenen van Ernst Jansz. Hij schreef dit liedje als soundtrack bij de verfilming van het boek De Zwarte Meteoor van Tom Egbers. De journalist schreef dit boek over de Zuid-Afrikaanse voetballer Steve Mokone.

Het liedje is terug te vinden op de cd De Overkant. Let wel even op: het gaat hierbij om de heruitgave uit 2001. Bij de eerste editie van dit album uit 1999 staat het nummer nog niet.