Tom Egbers

Journalist Tom Egbers mag bij de NOS weer aan het werk. Egbers gaat zich toeleggen op verhalende programma's en documentaires op de wijze zoals hij dat eerder deed in de NTR-programma's Toms Engeland, -Ierland en -Schotland. Het gaat daarbij om programma's met afstand tot de dagelijkse sportactualiteit. Daarnaast gaat Egbers voor de NOS nog een aantal podcasts verzorgen.

Bij Egbers moet ik denken aan zeker twee boeken van zijn hand, over Steve Mokone, de eerste zwarte voetballer in Nederland. Egbers schreef daarover het boek De Zwarte Meteoor, dat in 2000 werd verfilmd. Ernst Jansz maakte daarvoor de soundtrack Mooie Schoenen.

Rond de première van deze film kwam naar voren dat Mokone twaalf jaar in de gevangenis heeft gezeten. Dat zou zijn vanwege fraude en mishandeling van zijn vrouw Joyce Maaga Mokone. De NOS-verslaggever schreef hier het boek Twaalf Gestolen Jaren over.

Misschien dat Tom Egbers opnieuw boeken publiceert. Hij heeft een fijne schrijfstijl, dus wat mij betreft is dat een aanbeveling voor nieuwe boeken.

Theresa 'Gollum' May

In het Nederlands Dagblad van vandaag staat een artikel over Theresa May, de oud-premier van het Verenigd Koninkrijk. Hoewel ze geen minister-president meer is, zit zij nog altijd namens Maidenhead in het Britse parlement.

De volksvertegenwoordiging bij het Britse eiland is net iets anders geregeld dan bij ons in Nederland. Bij de Britten wordt per stad of regio een afgevaardigde gekozen. In Nederland stemmen we evenredig: de regio waar een kandidaat-Kamerlid vandaan komt, speelt geen rol in de keuze.

Enfin.

Dat is voer voor politicologen.

Het betreffende May-artikel is geschreven door Volkskrant-journalist Patrick van IJzerdoorn. Met als kop: "Tragische Theresa stopt ermee". Vanwege de alliteratie enzo. De online-editie geeft een wat andere titel aan het artikel.

Maakt niet uit. Wat wel uitmaakt, is de draai die de politica maakte. Zij was een 'remainer', zoals dat heet. Iemand die wilde dat het Verenigd Koninkrijk onderdeel bleef uitmaken van de Europese Unie. Maar onder haar voorganger David Cameron, ook een remainer, stemde de Britse bevolking toch vóór een vertrek uit de Unie. De Brexit moest worden ingezet. En afgerond, als dat even kon.

May kon dat niet.

Blijven, vertrekken. Een blijver, een vertrekker. Andy Serkis wist wel raad met deze merkwaardige houding. Hij vertolkte eerder de rol van Gollem (Engels: Gollum), dat opmerkelijke personage uit In De Ban Van De Ring (Lord of the Rings), de boekverfilming van het gelijknamige boek van Tolkien.

En rond de Brexit maakte Serkis een Gollem-achtige uitvoering van Theresa May. Ik heb er om gelachen, hoewel het nauwelijks een lachwekkend gebeuren is. Maar je zoekt toch afleiding in barre tijden.

Veertigdagentijd

De veertigdagentijd is volop bezig. Deze periode van ruim zes weken is als bezinning en voorbereiding op het Paasfeest.

Elk jaar in de veertigdagentijd lees ik bijvoorbeeld het boek Hij nam het kruis en ging..., een boek dat in 2011 verscheen. Het is een bewerking van het boek Via Dolorosa van wijlen predikant Meint R. van den Berg. Reinier Sonneveld is verantwoordelijk voor deze bewerking; hij maakte van een boek een soort dagboek.

Elk jaar raak ik weer ontroerd door dit boek. Je gaat dagelijks in zekere zin op pad met Jezus in Zijn laatste 24 uur voorafgaand aan Zijn kruisiging. Je proeft hoe Judas aan tafel ligt met Degene die hij straks gaat verraden. Je hoort hoe de mannen de vier psalmen van het hallel zingen – dit zijn de psalmen 113 tot en met 118, die gewoonlijk tijdens het pesachmaal werden gezongen.

Lofzangen, want 'hallel', waar 'halleluja' vanaf is geleid, betekent 'lof' of 'prijs'. Zat Jezus te wachten op een loflied? Waren de leerlingen in de stemming om God te prijzen? Moet God wachten op onze gemoedstoestand, om de lof en prijs te ontvangen?

Wat dominee Van den Berg doet, en Sonneveld in zijn navolging, is om het lijden van Jezus op deze manier eigen te maken. Om in ruim zes weken bewust te worden van wat er die dag en dagen is gebeurd. Want in onze wereld staan we op grote afstand van Jezus' lijden.

De nadruk tijdens de veertigdagentijd ligt in de zogenoemde Goede Week. Dat is de laatste week uit de vastentijd, beginnend met Palmzondag. Dat is de dag waarop wordt nagedacht dat Jezus op een veulen de stad Jeruzalem binnenkwam. De Koning in aantocht, op een ezelsveulen.

Later in de week is het Witte Donderdag, de dag dat Jezus met Zijn leerlingen Pesach vierde én het avondmaal of de eucharistie instelde. Deze dag heet 'Wit', omdat in de rooms-katholieke kerk de gewoonte is om alle kruisbeelden en andere beelden met een wit kleed te bedekken, dat na de dienst door een paars kleed wordt vervangen. Goede Vrijdag is de dag dat Jezus aan het kruis wordt gespijkerd en is “goed” omdat de gevolgen van die kruisiging een goede consequentie heeft. Stille Zaterdag wordt zo genoemd, omdat het de enige dag in Jezus' leven is dat Hij zweeg. Die eerste Paasdag sprak Hij weer.

In die week lees ik het boek Intercity Bestemming Pasen; Een reisgids voor de goede week. Dit boek kwam in 2004 op de markt. De teksten zijn van Dio van Maaren en Age Kramer, 'popprofessor' en domineeszoon Leo Blokhuis tekende samen met Margreet van Dam voor de vormgeving. Het is een uitgave van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland.

De lopende tekst brengt de lezers via verschillende haltes naar Pasen. Was Van den Berg al indringend door zijn grondige onderwijs, het Intercity-boek is indrukwekkend door zijn rauwheid. Ruw en onbeschaafd, de teksten worden niet heilig genoteerd. Dat maakt de verwarring van de discipelen misschien extra invoelbaar.

Richard Manuel

Deze week is het 38 jaar geleden dat Richard Manuel is overleden. Hij was pianist, zanger en drummer van The Band. Na een optreden in in Winter Park, Florida hing hij zichzelf op in een hotelkamer.

De dood van Manuel vormt de opening van het boek This Wheel's On Fire, de (muzikale) autobiografie van Levon Helm. De zingende drummer uit Arkansas baseerde de titel van het boek op de eerste hit van The Band Met het succes kwam ook het geld. Met het geld kwam de druk. En de verleiding voor verslavende middelen.

De Amerikaanse rockband Counting Crows kwam in 2002 met het album Hard Candy. Daarop is het nummer If I Could Give All My Love -or- Richard Manuel Is Dead te horen, een eerbetoon aan de Canadese multi-instrumentalist.

Vandaag maar weer naar The Band luisteren, met specifiek Manuel-liedjes. Vanwege zijn mooie stem. Bij voorkeur de versie van I Shall Be Released. Omdat Garth Hudson dit speelde bij de uitvaart van zijn collega.

Gilead

Dit kalenderjaar houdt het Nederlands Dagblad een Boekenclub. Zes boeken per jaar, dus om de twee maanden een nieuw boek. In januari en februari was 1984 van George Orwell het te lezen boek, sinds gisteren is Gilead van Marilynne Robinson aan de beurt.

De redactie van de krant schrijft over dit boek, ter voorbereiding: "De zesenzeventigjarige predikant John Ames krijgt in 1956 te horen dat hij niet lang meer te leven heeft. In deze sfeer van eindigheid besluit hij een brief te schrijven aan zijn zeven jaar oude zoon. Vanaf het platteland van Iowa vertelt hij hem over diens voorvaderen; over hoe het voelt een baby te dopen; over zijn liefde voor baseball en natuur. Gilead is een liefdesbrief aan een verloren Amerika."

Dit boek heb ik al een keer gelezen. Op advies van mijn oude mentor Wietse, die me in de havo-jaren begeleidde. Hij was erg onder de indruk van Robinson's boek; inmiddels is het al wel zo'n zeven of acht jaar geleden dat ik het boek gelezen heb.

Een goed moment om Gilead te herlezen. En om te kijken of het opnieuw zo'n indruk op me maakt.