zaterdag, februari 15, 2025

Jacqueline Sanders-van Maarsen

Jacqueline Sanders-van Maarsen is overleden. Zij zat bij Anne Frank in de klas; de meiden sloten een hechte vriendschap.
Over haar vriendschap met Anne Frank schreef Van Maarssen twee boeken: Ik Heet Anne, Zei Ze, Anne Frank en De Erflaters. In beide boeken komt ook haar eigen levensgeschiedenis aan bod. Van Maarsen werd 30 januari 1929 in Amsterdam geboren als dochter van een Joodse vader en een moeder die uit Frankrijk kwam.
Jacqueline van Maarsen is 96 jaar geworden.

donderdag, februari 13, 2025

Gerwin van der Werf

Je kunt natuurlijk niet alles weten. Zo kende ik de schrijver Gerwin van der Werf nog niet. Tot deze week had ik nog niet van hem gehoord. Nu wel, want hij schrijft het Boekenweekgeschenk 2025.
Van der Werf werd uit 149 anonieme inzendingen verkozen met zijn verhaal De krater. "Een droom voor iedere schrijver", reageert de auteur, die behalve schrijver muziekdocent en columnist bij Trouw is.
Dit jaar bestaat de Boekenweek 90 jaar en om dat jubileum te vieren schreef de organisatie een wedstrijd uit, waarbij auteurs anoniem een manuscript konden insturen. De jury wist dus niet met wie ze te maken hadden. Doorgaans vraagt de organisatie een auteur rechtstreeks om het jaarlijkse Boekenweekgeschenk te schrijven.
Van der Werf heeft al zeven boeken op zijn naam staan. Dit jaar is een mooie aanleiding om me in zijn oeuvre te verdiepen.

vrijdag, februari 07, 2025

Bookstore Day

Over twee maanden is het weer Record Store Day. Dat is die ene dag in het jaar om de onafhankelijke platenzaak te steunen. Ter promotie van die dag worden leuke en bijzondere releases op de markt gebracht.
Een paar jaar geleden hadden de boekhandelaren hun literaire equivalent. De Bookstore Day. De ene dag in het jaar om de onafhankelijke boekwinkel te steunen. Door leuke en bijzondere uitgaven te kopen bij die boekenzaak.
Helaas bestaat die niet meer, Bookstore Day. Jammer. Want zoals je muziekverzamelaars hebt, zo heb je ook bibliofielen. Soms vallen die groepen samen. Maar deze boeken-feestdag is niet meer voor me weggelegd. Ik moet het doen zonder bibliofiele extraatjes.
Althans, die extraatjes die voor die ene dag in het jaar gemaakt worden. Gelukkig valt er altijd wel iets te vinden. Als je goed kijkt. En ook als je minder goed kijkt.

zondag, februari 02, 2025

OLV van de polder

Hoeveel mensen hebben dit weekend stilgestaan bij de watersnood van 1953? In de nacht van zaterdag 31 januari op zondag 1 februari 1953 werd (voornamelijk) Zeeland getroffen door een ramp, waarbij ruim 1800 mensen de dood vonden.
Misschien trad Broeder Dieleman wel ergens op tijdens een herdenking. Bij de watersnoodramp denk ik aan zijn lied O.L.V. van de polder. Vanwege dit gedeelte in zijn tekst:

maant de sturm tot stilte
oud de golven in bedwamg
zurg da we ier in vrede leven
en de kinders nooit mee bang

laat ons ier in vrede leven
bewaar ons voo de sturmvloed
zegen oek mm allerliefste
die zo mooi is en zo goed

onze lieve vrouwe van de polder
onze lieve vrouwe van de polder

zondag, januari 26, 2025

Storm Éowyn

Afgelopen week raasde Storm Éowyn over Ierland. De storm had de nodige schade tot gevolg - nooit leuk.
De naam is dan wel weer bijzonder. De storm is namelijk vernoemd naar een personage uit The Lord Of The Rings (In de ban van de ring) van J.R.R. Tolkien. Éowyn komt voor in het tweede deel uit de trilogie, De Twee Torens.
Zo kan een storm ook een literair educatief feitje hebben.
Maar je wilt liever niet zo'n storm meemaken, natuurlijk.

woensdag, januari 22, 2025

De achttien dooden

Onlangs bezochten mevrouw Frits en ik het herinneringscentrum Kamp Westerbork. In dit kamp werden tijdens de Tweede Wereldoorlog Joden opgevangen. Eerst als vluchtelingen, later als gevangenen van het doorgangskamp.
Het centrum bestaat uit twee delen: een museum en het kamp zelf. Om van het museum naar het kamp te gaan, moet je ruim 2 kilometer afleggen. Dat kan met een pendelbus, maar ook wandelend. Twee wandelroutes leiden je van museum naar kamp: een paarse route en een groene route.
Wij liepen heen over het paarse pad, terug namen we het groene pad. Op de terugweg passeerden we een zwerfkei. Hier is het gedicht Het lied der achttien dooden van Jan Campert te lezen. Een indrukwekkend stuk poëzie over de executie van achttien verzetsstrijders.
Jan Campert. Hij maakte met Jan Mulder dagelijks de column CaMu in de Volkskrant. Hij is de vader van schrijver Remco. Jan was vlak voor de oorlog drie jaar getrouwd geweest met Clara Eggink, de (ex-)vrouw van J.C. Bloem.
Enfin.
Indrukwekkend, dat gedicht van Jan R. T. Campert. Ook een goede plek om de eerste strofe van dat gedicht op die plek af te drukken. Op een zwerfkei - Drenthe heeft wel wat met grote stenen. En op de route tussen kamp en museum, tussen herinneren en verder leven. Zoiets.


dinsdag, januari 21, 2025

Gesloten huis

De afgelopen weken heb ik het boek Gesloten Huis van Nicolaas Matsier gelezen. Herlezen, eigenlijk. Ik kwam een treinkaartje tegen (nog zo'n papieren geeltje) met de datum van 25 september 2010. Vijftien jaar geleden dus. Toen las ik het boek voor het eerst.
Ik kwam het boek op het spoor, nadat ik eerder De Bijbel Volgens Nicolaas Matsier had gelezen. Het boek beviel me wel, en ik wilde daarom ook wat anders van de auteur lezen. Gesloten Huis gaat over drie kinderen - twee zonen en een dochter - die het ouderlijk huis leegmaken na het overlijden van moeder.
De objecten brengen herinneringen naar boven bij de schrijver. Maar ook komt een psychische periode ruimschoots aan bod, een inzinking van de hoofdpersoon. Daar wordt in het tweede gedeelte van het boek uitvoerig bij stilgestaan.
Gesloten Huis is een autobiografische roman. Een roman, dus niet alles klopt helemaal met de werkelijkheid. Maar wel autobiografisch, dus veel elementen kloppen wel degelijk. Zoals de naam van de hoofdpersoon. Dat is niet Nicolaas Matsier, maar Tjit Reinsma. Want zó heet de in Krommenie geboren schrijver en neerlandicus; Nicolaas Matsier is de schrijversnaam van Reinsma.
Vijftien jaar zat er tussen het lezen en herlezen van Gesloten Huis. Ik herinnerde me niets meer van het boek, het was alsof ik het voor het eerst las. Een bijzonder boek. Een goede tip voor een literatuurkring.