De planeet die aarde heette

Afgelopen maandag overleed Hal Lindsey. Hij was een Amerikaanse theoloog en schrijver. Zijn bekendste werk is De planeet die aarde heette, waarin Lindsey zijn ideeën over God, het duizendjarig rijk en eindtijd-denken uiteenzet.

Ik las het boek toen ik op de middelbare school bezig was met werkstukken over Bob Dylan. Toen Dylan na zijn bekering kerkte bij lokale Vineyard-gemeenten, was Lindsey's theologie aldaar gemeengoed. Theologische fijnproevers horen de echo van Hal terug bij Bob's liedteksten uit die tijd.

In Nederland verscheen als reactie op Lindsey het boek De Bijbel is geen puzzelboek, geschreven door de gereformeerde predikant Tjeerd Boersma. Ik weet niet of van dit boek, van achter de Hollandse dijken, een Engelstalige editie is verschenen. Nog minder weet ik of die buitenlandse versie van het boek op het bureau van Dylan terecht zou zijn gekomen.

Doet er niet toe. Dylan was er als de kippen bij om het doemdenken uit deze boeken tot zich te nemen. Maar Dylan was er ook vlot weer van genezen. Hij had waarschijnlijk gauw door dat Lindsey's opvattingen toch vooral een private visie vormde.

Lindsey is 95 jaar geworden.

Koffieprijs stijgt verder

De prijs van koffie blijft verder stijgen. Op de beurs in New York heeft de koffieprijs vandaag het hoogste niveau bereikt in ruim veertig jaar. Sinds 1977 is koffie niet zo duur geweest.

Dit jaar steeg de prijs van arabica-bonen, de bonensoort die het meest wordt gebruikt, met bijna 70 procent. In september dit jaar was stijging op jaarbasis nog ongeveer 40 procent.

De vraag naar koffie neemt nog altijd toe, maar door klimaatverandering zijn er grote zorgen over de beschikbaarheid van koffiebonen in de toekomst.

With one hand waving free

Onlangs maakte ik een beroerde val van de trap. Ik brak daarbij mijn bovenarm. Dat betekent een periode van verplichte rust. Vier tot zes weken de arm laten hangen. Weinig doen, de arm moet vanzelf genezen. In de tussentijd gaan de doktoren op zoek naar de oorzaak van de val, en zoeken ze naar manieren om herhaling te voorkomen.

Ik heb één hand vrij om te bewegen. With one hand waving free, zingt Bob Dylan in het lied Mr. Tambourine Man. De tijd die ik nu heb, kan ik gebruiken om te lezen. Literatuur als levensbehoefte. Mar waar lees ik dan over? Gaan de boeken over hoofdzaken, neurologische problemen?

Misschien kan ik beter lezen over nederigheid. Over hoe het is om afhankelijk te zijn. Om hulp te vragen, en niet alles zelf te willen doen. Nu nog op zoek naar goede boeken over deze thema's. Ik houd me van harte aanbevolen voor boekenlijstjes.

Literatuur als levensbehoefte

"Literatuurliefhebber Pieter Steinz kreeg in de zomer van 2013 te horen da hij ALS had en dat de kwaliteit van zijn leven snel zou afnemen. Een half jaar later begon hij in NRC een weekboek waarin hij het verloop van zijn ziekte verbond met de boeken die hij las of herlas. Kafka, Dickens, Reve, Shakespeare, Szymborska en vijftig andere schrijvers werden zijn reisgenoten."

Zo staat te lezen op de achterflap van het boek Lezen met ALS: Literatuur als levensbehoefte, dat in 2015 verscheen. Een mooie kroniek, lezen als een vorm van troost, als levensbehoefte. Maar wat lees je na een val?

Een val van de trap, waarbij mijn bovenarm is gebroken. Een val wat het gevolg was van een lichte beroerte, zoals het zich laat aanzien. Ik heb al gedacht aan De Val van Albert Camus, over het leven van Jean-Baptiste Clamence, eens een gevierd advocaat in Parijs. In een café op de Amsterdamse Zeedijk verhaalt hij over zijn leven, en over die ene nacht waarin hij getuige is van een dramatisch voorval. Dit en zijn reactie daarop hebben zijn leven totaal veranderd. Aan al zijn zekerheden is een einde gekomen.

Maar ik zie ongetwijfeld wat over het hoofd. Misschien dat ik de komende weken mijn boekenlijst kan aanvullen met goede en passende titels. Uiteraard houd ik me van harte aanbevolen voor tips en suggesties.

Sytze van der Zee

Sytze van der Zee is overleden. De oud-hoofdredacteur van Het Parool is 85 jaar geworden; hij had uitgezaaide longkanker.

Van der Zee groeide op als zoon van NSB'ers. Daarover schreef hij het boek Potgieterlaan 7. In zijn werk leek hij steeds een spiegelbeeld van zijn collaborerende ouders. Zoals werken bij een Amsterdamse verzetskrant.

Ook publiceerde hij in 2010 het vuistdikke boek Vogelvrij, waarin hij verraders, verklikkers en Jodenjagers een gezicht geeft.

Daarnaast schreef Van der Zee over zijn journalistieke werk, zoals De overkant. Mijn jaren bij Het Parool (1998) en Verslaggever van beroep (2018).

Een dagje aan het strand

In Amsterdam is zaterdag stilgestaan bij de moord op Theo van Gogh. De regisseur, acteur, scenarioschrijver, columnist, programmamaker en televisiepresentator werd 2 november 2004 door Mohammed Bouyeri vermoord in de Linnaeusstraat te Amsterdam.

Ik ben niet heel goed thuis in het werk van Van Gogh, maar weet wel dat hij een boek van Heere Heeresma heeft verfilmd: Een dagje aan het strand. De titel van dit boek is door Ernst Jansz gebruikt voor een lied op zijn solo-debuut De Overkant.

Bij een ander lied op die cd, Een ogenblik in de wind, waarvan de titel is ontleend aan een boek van de Zuid-Afrikaanse schrijver André Brink, schrijft Jansz: "Vaak ontleen ik de titel van een lied aan een boek. Eerder in deze liedcyclus was dat het geval met ‘Een dagje aan het strand’, een ontroerende novelle van Heere Heeresma over een gescheiden vader die met zijn dochtertje een dagje naar het strand gaat."

Maar een verdere connectie tussen Jansz en Van Gogh ken ik niet. Hoeft ook niet, want Heeresma trek ik weer uit de kast om in te bladeren.