31 mei 2025

Martin Bril

Het is geen geheim dat ik een fan ben van Martin Bril. De columns van de wijlen schrijver lees ik met plezier. Hij is inmiddels al zestien jaar niet meer onder ons. Maar ik denk wel met enige regelmaat aan hem.
Bijvoorbeeld bij het artikel 'Bril brengt NAVO-top naar het Noorden'. Marten Walther (Martin) Bril studeerde filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Een deel van zijn jeugd bracht Bril in Drachten door. Hij heeft dus wel iets met het noorden.
Maar deze associatie is van een particuliere aard. De schrijver heeft het militaire bondgenootschap niet naar de noordelijke provincies gebracht. Jammer. Ik had wel de gebundelde columns van Bril over deze NAVO-top willen lezen.

30 mei 2025

Paradijs

We zaten op Perzische tapijten
bij kaarslicht en wierook en muziek
we zogen relaxed aan waterpijpen
soms werden we high, soms werden we ziek

(...)

Dat waren de dagen, dat waren de dagen
van lust en verlangen en godenspijs
dat waren de dagen, we zopen we naaiden
kinderen in het paradijs

Henny Vrienten – Paradijs verloren, 2019


Vrienten, Henny. De een is de ander niet. Leven in liedjes, (Amsterdam: De Harmonie, 2020); 154

26 mei 2025

Van Diemen's Land

Vorige week was ik drie dagen in Lutjegast. Een dorp met zo'n 1100 inwoners. En een bescheiden basisschool. Toch heeft dit Groningse dorp iets bijzonders: ontdekkingsreiziger Abel Tasman is in Lutjegast geboren en getogen.
Dat wil Lutjegast weten ook. Het is Abel Tasman voor en Abel Tasman na.
Eén van de straten in Lutjegast is de 'van Diemenstraat'. Deze straat is vernoemd naar Antonio van Diemen, de gouverneur-generaal van alle bezittingen van de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) buiten de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Volgens Wikipedia zijn onder Van Diemens bewind meer ontdekkingsreizen ondernomen dan in de periode ervoor of erna.
De naam Van Diemen doet me bekend voor. Er is een liedje van U2 dat Van Diemen's Land heet. Van Diemensland is de vroegere naam die de Europeanen gebruikten voor het eiland dat nu Tasmanië heet, een eilandstaat van Australië. Gitarist The Edge heeft de tekst van dit lied geschreven. Het nummer staat op Rattle and Hum, dat in 1988 verscheen. Ik kocht dit album, omdat er een versie van Dylan's All Along the Watchtower op staat.
En zo kwam in een klein dorp met ruim 1100 inwoners het kolonialisme en de popmuziek in één.

16 mei 2025

Jan Terlouw

Jan Terlouw is afgelopen nacht overleden. 93 jaar. Volgens dochter Sanne is hij thuis in Twello, vredig en in het bijzijn van zijn familie, overleden.
Natuurlijk kennen we de levensloop van de D66-leider. Geboren als zoon van een Nederlands-Hervormd predikant. Hij studeerde wis- en natuurkunde in Utrecht, promoveerde in 1964 op een onderzoek naar kernfusie aan het FOM-Instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen. De titel van zijn proefschrift was Experimental study of a highly ionized steady-state cesium plasma. Het boek Pjotr uit 1970 was zijn debuut als kinderboekenschrijver.
Tussen 1970 en 2003 was Terlouw politiek actief voor D66. Achtereenvolgens als gemeenteraadslid, Tweede Kamerlid, minister van Economische Zaken en vice-premier in het tweede en derde kabinet-Van Agt, Commissaris van de Koningin in Gelderland en senator.
Het boek Pjotr heb ik stukgelezen als kind. Een bijzonder verhaal. Het stond regelmatig op mijn boekenlijst van de basisschool. Toch is het niet het bekendste boek van Terlouw. Veel lezers zullen zijn naam verbinden aan Koning van Katoren en Oorlogswinter. Ook niks mis mee, natuurlijk.
Misschien een idee om voor de literatuurkring, waar mevrouw Frits en ik deel van uitmaken, weer wat van Terlouw te lezen.

05 mei 2025

Georges Simenon

In Roemenië is zondag de eerste ronde gehouden voor de presidentsverkiezingen. Deze ronde is de herkansing van wat in november gebeurde. Toen mochten de Roemeniërs ook al naar de stembus voor een nieuw staatshoofd. Maar het constitutioneel hof constateerde dat kiezers waren misleid en bepaalde dat de hele stembusgang over moest.
Na de eerste ronde volgt nog een tweede ronde, omdat geen van de kandidaten een absolute meerderheid behaalde. De 38-jarige George Simion heeft vooralsnog de beste papieren om de nieuwe leider van zijn land te worden. Bij die naam dacht ik: waar heb ik die eerder gehoord?
Niet dat ik zo goed ingevoerd ben in de Roemeense politiek. Maar ik moest denken aan Georges Simenon, een Franstalige Belgische auteur. Zijn detective-serie over Maigret is misschien wel zijn bekendste werk. Misschien heb ik ergens in mijn boekenkast een verloren boekje van Simenon staan.
Wijlen Martin Bril was een groot liefhebber van het werk van Simenon. In zijn laatste mail, een paar dagen voor zijn overlijden in april 2009, bestelde hij nog een aantal boekjes. Die mail is opgenomen in de postuum verschenen bundel Het evenwicht.
Maar Georges Simenon is natuurlijk iemand anders dan George Simion. Dat weet ik ook wel. Het is alleen zo, dat ik niet veel nodig heb om weer mijn boekenkast in te duiken. En te vedwalen in de literatuur.

01 mei 2025

Dag van de Arbeid

Vandaag komen arbeiders over de hele wereld bijeen. Ze vieren de Dag van de Arbeid. Als slotstuk wordt gezamenlijk De Internationale aangeheven.
Ik draai vandaag iets heel anders. Een live-uitvoering van het lied Workingman’s Blues #2 van Bob Dylan. Daar kan ik wel mee vooruit. Met een refrein als dit:

Meet me at the bottom, don’t lag behind
Bring me my boots and shoes
You can hang back or fight your best on the front line
Sing a little bit of these workingman’s blues

© 2006