Veertigdagentijd

De veertigdagentijd is volop bezig. Deze periode van ruim zes weken is als bezinning en voorbereiding op het Paasfeest.

Elk jaar in de veertigdagentijd lees ik bijvoorbeeld het boek Hij nam het kruis en ging..., een boek dat in 2011 verscheen. Het is een bewerking van het boek Via Dolorosa van wijlen predikant Meint R. van den Berg. Reinier Sonneveld is verantwoordelijk voor deze bewerking; hij maakte van een boek een soort dagboek.

Elk jaar raak ik weer ontroerd door dit boek. Je gaat dagelijks in zekere zin op pad met Jezus in Zijn laatste 24 uur voorafgaand aan Zijn kruisiging. Je proeft hoe Judas aan tafel ligt met Degene die hij straks gaat verraden. Je hoort hoe de mannen de vier psalmen van het hallel zingen – dit zijn de psalmen 113 tot en met 118, die gewoonlijk tijdens het pesachmaal werden gezongen.

Lofzangen, want 'hallel', waar 'halleluja' vanaf is geleid, betekent 'lof' of 'prijs'. Zat Jezus te wachten op een loflied? Waren de leerlingen in de stemming om God te prijzen? Moet God wachten op onze gemoedstoestand, om de lof en prijs te ontvangen?

Wat dominee Van den Berg doet, en Sonneveld in zijn navolging, is om het lijden van Jezus op deze manier eigen te maken. Om in ruim zes weken bewust te worden van wat er die dag en dagen is gebeurd. Want in onze wereld staan we op grote afstand van Jezus' lijden.

De nadruk tijdens de veertigdagentijd ligt in de zogenoemde Goede Week. Dat is de laatste week uit de vastentijd, beginnend met Palmzondag. Dat is de dag waarop wordt nagedacht dat Jezus op een veulen de stad Jeruzalem binnenkwam. De Koning in aantocht, op een ezelsveulen.

Later in de week is het Witte Donderdag, de dag dat Jezus met Zijn leerlingen Pesach vierde én het avondmaal of de eucharistie instelde. Deze dag heet 'Wit', omdat in de rooms-katholieke kerk de gewoonte is om alle kruisbeelden en andere beelden met een wit kleed te bedekken, dat na de dienst door een paars kleed wordt vervangen. Goede Vrijdag is de dag dat Jezus aan het kruis wordt gespijkerd en is “goed” omdat de gevolgen van die kruisiging een goede consequentie heeft. Stille Zaterdag wordt zo genoemd, omdat het de enige dag in Jezus' leven is dat Hij zweeg. Die eerste Paasdag sprak Hij weer.

In die week lees ik het boek Intercity Bestemming Pasen; Een reisgids voor de goede week. Dit boek kwam in 2004 op de markt. De teksten zijn van Dio van Maaren en Age Kramer, 'popprofessor' en domineeszoon Leo Blokhuis tekende samen met Margreet van Dam voor de vormgeving. Het is een uitgave van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland.

De lopende tekst brengt de lezers via verschillende haltes naar Pasen. Was Van den Berg al indringend door zijn grondige onderwijs, het Intercity-boek is indrukwekkend door zijn rauwheid. Ruw en onbeschaafd, de teksten worden niet heilig genoteerd. Dat maakt de verwarring van de discipelen misschien extra invoelbaar.