zondag 28 april 2024

Kamp Amersfoort

Kamp Amersfoort speelde een grotere rol bij de Holocaust dan tot nu toe werd gedacht. Zo vonden via het doorgangskamp bij Leusden, aan de zuidkant van Amersfoort, wel degelijk directe deportaties plaats naar concentratiekampen in het oosten.
Dat blijkt uit het boek Het vergeten verhaal van de Joodse gevangenen van Kamp Amersfoort van onderzoeker Amanda Kluveld (Universiteit Maastricht).
Ik denk bij dit bericht aan Rudi Jansz, de vader van schrijver en muzikant Ernst Jansz. Rudi, geboren en getogen in Batavia (Nederlands-Indiƫ), kwam vlak voor de oorlog naar het moederland om te studeren. De oorlog brak uit en Rudi ging in het verzet.
Maar op een slechte dag ging het fout. Rudi werd opgepakt en kwam in Kamp Amersfoort terecht. Hij overleefde het kamp, maar het kamp overleefde hem niet. Zo'n twee decennia na de oorlog kwam het concentratiekampsyndroom als een boemerang bij hem terug.
Zoon Ernst schrijft er uitgebreid over in zijn boeken De Overkant, Molenbeekstraat en De Neerkant. Ingrijpend, indrukwekkend hoe het trauma uit dit kamp haar effect hadden op Rudi, zijn geestelijke en lichamelijke gezondheid, en op het gezin Jansz.
Ernst maakt bij zijn boeken ook altijd een cd, een soort soundtrack. Bij het boek Molenbeekstraat schreef hij het lied De ballade van Nina bobo, met daarin dit couplet:

zij trouwden en de oorlog kwam
met onderdrukking en geweld
en wie de vrijheid ernstig nam
werd ongewild een held
zij is zijn gangen nagegaan
zij heeft er aan de poort gestaan
van haar geliefde niets gehoord

Het lied zit al dagen in mijn hoofd. Zeker met de herdenking van 4 mei en Bevrijdingsdag van een dag later in het vooruitzicht.





Geen opmerkingen:

Een reactie posten